Daarmee vallen detacheringsbureaus en payrollbedrijven ook onder de soepele flexregels van uitzendbureaus. Ze kunnen hun personeel daardoor maximaal vijfenhalf jaar op tijdelijke contracten laten werken. Alle andere bedrijven moeten werknemers al na twee jaar een vast dienstverband geven, bepaalt de op 1 juli 2015 ingevoerde Wet werk en zekerheid.
Hiermee ondergraaft de Hoge Raad de veel bekritiseerde wet, die voor de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een prestigeproject is. Veel werkgevers vinden dat er te veel risico's - en kosten - kleven aan vast personeel. Vooral dat werknemers recht hebben op twee jaar doorbetaling bij ziekte en op een financiële vergoeding als ze worden ontslagen, maakt werkgevers huiverig. Mede daardoor werken steeds meer Nederlanders op een tijdelijk contract. Ongeveer eenderde van de 8 miljoen werkenden in Nederland is flexwerker.
Het arrest zet de deur open naar nog meer tijdelijke contracten.
Het arrest van de Hoge Raad zet de deur open naar nog meer tijdelijke contracten, zegt Johan Zwemmer, docent arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam. 'Waarom zou een bedrijf nog iemand in vaste dienst nemen als het zijn personeel ook vijfenhalf jaar op tijdelijke contracten kan laten werken tegen betrekkelijk lage kosten?'
Het oordeel van de Hoge Raad maakt het voor werkgevers nog aantrekkelijker om personeel onder te brengen in een payrollbedrijf. Er worden al jaren rechtszaken gevoerd over de positie van payrollers, wier positie veel lijkt op die van uitzendkrachten. Het nadeel van uitzendbureaus is dat bedrijven dan steeds ander personeel over de vloer krijgen. Daar stond de extra flexibiliteit tegenover. Nu ook payrollbedrijven en detacheringsbureaus werknemers 5,5 jaar op een flexcontract kunnen laten werken, heeft de opdrachtgever dubbel voordeel: een vaste, ingewerkte groep werknemers én de mogelijkheid om makkelijk van deze werknemers af te komen.
Payrollbedrijven zijn alleen administratieve werkgevers. Het personeel werkt voor de opdrachtgever van het payrollbedrijf, net als bij een uitzendbureau. Maar uitzendbureaus selecteren zelf de mensen die bij de opdrachtgever gaan werken. Payrollbedrijven doen dat meestal niet zelf, maar nemen de mensen in dienst die de opdrachtgever aandraagt. Zij bieden bedrijven daarmee de gelegenheid hun personeel 'uit te besteden' en zo de strenge ontslagbescherming te ontlopen. Payrollers zijn bovendien vaak goedkoper dan werknemers, omdat ze meestal onder een slechtere cao vallen (de uitzend-cao). Er zijn ook zzp'ers die zich verhuren via payrollbedrijven.
Er zijn ongeveer 200 duizend payrollers in Nederland. Daarnaast zijn er 200 duizend gedetacheerden. Payrolling is ooit ontstaan als constructie om kleine middenstanders te verlossen van juridische en administratieve rompslomp. Volgens de vakbonden wordt het echter steeds vaker gebruikt om cao's te ontduiken.
In de wet is nooit vastgelegd dat uitzendbureaus zelf het personeel moeten selecteren. Daarom heeft de Hoge Raad payrollen nu gelijkgesteld aan uitzenden. Opmerkelijk is dat de Hoge Raad minister Asscher adviseert de wetstekst op dit punt te verbeteren. Asscher moet heel snel met een reparatiewet komen, zegt vicevoorzitter Mariëtte Patijn van vakbond FNV. Dat erkent Asscher ook. Als er sprake is van een onwenselijke situatie 'zal dat in een volgend regeerakkoord geregeld moeten worden'.
De minister is niet tegen payrolling 'als het de administratieve lasten van kleine ondernemers kan wegnemen, maar het is niet bedoeld om risico's op werknemers af te wentelen'. Door de aankomende Tweede Kamerverkiezingen zal het Asscher waarschijnlijk moeilijk vallen de maas in de wet snel te dichten.
Payrollbedrijven zijn blij met het arrest, omdat dit eindelijk duidelijkheid schept over hun positie. Julius Kousbroek van payrollbedrijf WePayPeople (vorig jaar 60 miljoen euro omzet) stelt dat hiermee de legitimiteit van het payrollen is erkend.
Inzet van de zaak bij de Hoge Raad was eigenlijk de vraag of payrollbedrijven en detacheerders moeten meedoen aan het pensioenfonds voor de flexbranche. Uitzendbureaus zijn verplicht tot deelname aan dit fonds, maar sommige payrollbedrijven schoven de verantwoordelijkheid voor de pensioenopbouw van hun personeel door naar hun opdrachtgevers. Door de uitspraak van de Hoge Raad kunnen tientallen payrollbedrijven en detacheerders een naheffing van het pensioenfonds verwachten.
Bronvermelding: dit artikel is voor het eerst gepubliceerd op: volkskrant.nl.
Klik hier voor het originele artikel